Аймалҕан да араастаах

Суббота, 19 Декабря 2015 18:48
Оцените материал
(15 голосов)
Иван ШАМАЕВ уочараттаах куттааһына саҕаланна. Эмиэ “өллүбүт-сүттүбүт, быһынныбыт-ойуннубут”... Харбыт пластинка курдук хабарҕаҕа тураары гынна.

Иван Ивановыһы урут сэргиир, ытыктыыр киһим этэ. Ол гынан баран кэнники кэмҥэ киһибит наһаалаан барда. “Шамаев аата  “Утарсыык  Уйбаан” диэн буолара буолла”, - диэн  биир кырдьаҕас эппитин өйдөөн кэлэбин.

Гаас-химия собуотун утарбыта өссө син өйдөнөр. Билигин 1 гектар сир босхо бэриллэрин  утаран хамсаныы бөҕө буолан,  биир дойдулааҕынан Госдумаҕа кытары эттэрэн, сахалары федеральнай былаас  айаҕар уган биэрдэ. Аны “өллүбүт-сүттүбүт тылбыт суох буолан” эрэр диэн үөгүү бөҕө түһэрдэ. Туох ааттаах өлөрүнэн-сүтэринэн ыраланар куһаҕан биттээх киһиний бу?!

Кэлин-кэлиҥҥинэн наар федеральнай былааска бу кып-кыра ахсааннаах омугун утары туруорарынан эрэ дьарыктанан тахсар буолла! Ханна эрэ татаардар саҥа ылыллан эрэр үөрэхтээһин концепциятын утарбыттар үһү дии-дии “Вацабынан” тарҕат да тарҕат, дьону куттаа да куттаа, аймаа да аймаа... Бу уопсайынан үлэлиир киһи дуу, суох дуу?

Оскуолатын учуутала “дириэктэрбит бэлиитик буолан эрэй, кини бүппэт миитинин-пикетин, мунньаҕын тэрийэртэн соло булбаппыт” диэн этэн аһарбыттаах. Бэйэтэ да тустаах үлэтинэн дьарыктаммат, дьону да сүгүн үлэлэппэт. Уһуннук оскуола дириэктэринэн үлэлээтэ, элбэх оҕону, төрөппүтү араас хабааннаах политическэй боппуруоска кыттыһыннарда. Сорох дьон онтон дьиксинэр. Ол гынан баран, оҕом иннин быспатыннар эрэ диэн онно-манна күһэлинэн кыттыһаахтыыр. Итинник боппуруостарга оҕону, төрөппүтү кыттыһыннарары  үөрэхтээһин сокуона олох утарар. Сааһын ситэ илик оҕону онно-манна кыттыһыннаран олоҕун аймыыр табыллыбатын Шамаев бэйэтэ да бэркэ билэн эрдэҕэ.

Татаардар - Россияҕа нууччалар кэннилэриттэн иккис элбэх ахсааннаах халыҥ омук. Сайдыылара, кыахтара, харчылара-үптэрэ – олигархтарын да ахсаанынан көрдөххө, еврейдэр кэннилэриттэн иккис баай омук. Аны аҥаардас исламнарын итэҕэлин ыллахха – Россияҕа иккис официальнайдык билиниллэр улахан итэҕэллээх омуктар.

Аан дойдуга исламскай итэҕэл - улахан былыргы итэҕэл ахсааныгар бигэтик киирэр. Кыахтаах, улахан судаарыстыбалар итэҕэллэрэ. Татаардар туох баар эйгэҕэ – киинэттэн, баан, гаас-ньиэп хостооһунуттан саҕалаан федеральнай былаас туох баар таһымыгар тиийэ дьонноро олороллор. Кириэмили кытары ыкса сибээстээх, билсэр кыахтаах халыҥ омук. Ол дьон кутуругар сөрөөн,  быычыкаай саха омугун үтүгүннэттэрэн Иван Шамаев биһигини туохха-туохха уган, тиэрдэн биэрэ сатыырый?!! Олох дьикти, кутталлаах суолга туруора сатаан эрэр.

Сахалар атын омуктары кытары тэҥҥэ туруулаһар  биир да баай киһибит суох, туох да производствоны бас билбэппит, сирбит баайыгар хара үлэһитинэн киирэн кыттыстахпытына барҕа махтал, федеральнай былааска сыппыт да суох. Бэйэбит сирбитигэр кыайан хаһаайын буолар кыахпыт суох. Ахсааммыт, сайдыыбыт таһыма быстар мөлөх. Бэйэбит бэйэбитин улуубут, кыахтаахпыт, сайдыылаахпыт диэн төһө баҕарар этиниэхпитин сөп. Хараххытын аһыҥ – туох да кыаҕа суох кыра омукпут! Урукку улуу убайдарбыт сирдээн, судаарыстыбалаан хаалбыт өҥөлөрүн тобоҕор олоробут. Кэм - тыйыс. Биирдэ сотон ааһыахтара. Киһи утарытынан баран тугу да ситиспэт: былыр да, аны да. Шамаев татаардардыын куомуннастын. Ким да боппот. Ол гынан баран НОРУОТ аатыттан буолбакка БЭЙЭТИН аатыттан!

Татаардар аҥардастыы “бөө” диэн киэптээбиттэрин  билигин Путин миэстэлэрин буллартыаҕа. Ол кутуругар кыра омук сөрөммөтө ордук. Сирияны көрдөрдүлэр эбээт – ньиэптэрин таһар массыыналар барыта “ТАТ...” диэн суруктаахтарын. Ол  “Камазтар” ханна оҥоһуллалларый? Хайдах итиннэ Сирияҕа тиийэн хааллылар? Хаһан тахсыбыттарай, тугу тиэйэн таһаарбыттарай? Кураанах айаннаабатахтара чахчы.

Билигин Казаньтан быһа Турцияҕа көтөр рейстэр тохтотулуннулар. Уопсай бизнестээх татаар-турок элитэтин хаарыйар суруйуулар федеральнай СМИлэргэ бэлиэр тахсыталаан эрэллэр. Бу саҕаланыыта эрэ.  “С кем ты, господин Минниханов?”  ыйытыы  таах мээнэ быраҕыллыбыта буолуо дуо? Туох да бу сиргэ “таах мээнэ” ХАҺАН ДА оҥоһуллубат – өссө биирдэ этэбит. Өйдөөҥ, ыыргытын кэҥэтэн, аан дойдуга буола турар событиялары кытары ситимнээн толкуйгутун улаатыннарыҥ.

“Камазтар”  ислам дойдуларыгар хаһан, хайдах, туохтаах тахсыбыттарын силиэстийэлиир үлэ барда. Билигин туох баар ислам дойдуларын кытары сибээс барыта сөргүтүллүө: хаһан, хаска, кимнээх, тоҕо, төһөҕө... боевиктары ииппит-үөрэппит, үбүлээбит, үбүлүүр чиновниктары, бизнесменнэри бэрээдэктиэхтэрэ. Бэйэҕит да сэрэйэр буолуохтааххыт, ньиэп сыанатыттан Россия судаарыстыбатын экономиката, олоҕо-дьаһаҕа улахан тутулуктаах. Ону түһэрэр, харгыстыыр, “хаҥас” хараҥа ырыынакка  атыылыыр суолу-ииһи, сибээһи кум-хам  сабарга сорунуулаахтык уонна  кытаанахтык   киирсиэхтэрэ. Ити дойду стратегическай,  тыыннаах  хааларын, көҥүллүк тыынарын иһин  охсуһуу. Путин сөпкө дьаһанар, ырааҕы эргитэн-урбатан,  дириҥник толкуйдуур, сүдү улахан, хас да түгэхтээх  салайааччы буолара бириэмэнэн дакаастанан эрэр.

Путин 2000 сылга былааска кэлэн баран, дойду политикатын  уларыта тутар реформаларын оччотооҕу элитэ барыта утарбыта.  Ол саҕанааҕы бастакы сүһүөх олигархтар – норуоту албыннаан тиэрэ байбыт араас ходорковскайдары, березовскайдары, гусинскайдары, дерепаскалары, чубайстары “миэстэлэрин” буллартаата.  Дойду туох баар үбүн-харчытын, производствотын, систиэмэтин барытын атыылаһан ылбыт,  арҕаа дойдуларга истиин-хоойдуун, дууһалыын атыыламмыт, киэптээбит-хааптаабыт дьону,  аргыый аҕай да буоллар,  тарбахтарыттан тутан баран хоннохторугар тиийэн хам ылаттаата. Путин - олох  киһи киэн туттар, дьиҥнээх Россия патриота. Барыта биир кэлимсэ буолбат, ити идеология охсуһуутугар толук буолбуттар эмиэ бааллар. Син биир сэрии кэриэтэ буоллаҕа. Дьэ, итинник кэмҥэ – сүдү итэҕэллэр, улуу омуктар киирсэр кэмнэригэр биһиги шамаевтарбыт кып-кыра омуктарын ууга-уокка ас да ас... олох өйдөммөт быһыы!

Ислам итэҕэллээх чеченнэр баһылыктара татаардардааҕар улахан муударайа көһүннэ. Татаардар улахан аҥаардара төрөөбүт тылларын билбэттэр, исламнарын наһаа кытаанахтык тутуспаттар -  “бааһынай” омуктар.  Чеченнэргэ Путин сыһыана олох атын. Тоҕо диэтэххэ, чеченнэриҥ,  дьэ кырдьык, исламы эрэ буолбакка, радикальнай исламы батыһааччылара олус элбэх. Кытаанах омук. Кинилэр Украиналары батыһан буккуллан-тэккиллэн турдахтарына - иэдээн. Чеченнэр Кадыровтара татаар Миннихановтарынааҕар муударай, сэрии алдьархайын илэ этинэн билбит киһи буолан,  национальнай, итэҕэл боппуруоһун олох көтөхпөт. Бэйэтин территориятыгар федеральнай былааһы киллэрбэт да, орооһуннарбат да, ол гынан баран публикаҕа - олох Россия патриотабын диэн этэ-тыына олорор. Путин туох диэтэ да барытыгар сөбүлэһэн, өйөөн иһэр. “Россияҕа биир Президент баар буолуохтаах”, - ити Кадыров этиитин татаардарга туһаайан,  Путин бу ааспыт пресс-конференциятыгар, ким да боппуруос биэрбэтэҕин үрдүнэн (!) холобур аҕалла.  Кадыров теракт буолбутун кэннэ тута, туроктар сөмөлүөппүтүн суулларааттарын кытары олох сырыһыннара комментарийдаан, Россия патриота буоларын өссө биирдэ  хараҕалаан этэн иһэр. Ити киитэрэй өйтөн  тахсар. Оттон татаардар национальнай боппуруоһу күөртээн, аһаҕастык федеральнай былааһы утаран норуоттарын уган эрэллэр.  Билигин исламистарга икки суол эрэ баар: Кадыров холобура уонна Минниханов. Чечня сылын ахсын триллионунан үбү ылар, татаардар - күллээх кокуоска. Ким тииҥ мэйиилээҕий? Кимиэнэ улар киэнин курдугуй?

Киирсэр да араастааҕын ити икки национальнай республика холобуругар да көрөбүт.

Чечня сирэйинэн утары баран тугу ситиспитэй, билигин ньуолбардаан тугу ситиһэрий? Татаардар кэһэкэнэ буолбатах омуктар, ол иһин баламаттык утары киирсэн эрэллэр. Ол дьону батыһабыт дуо?

... Киһи, наар утары, тиэрэ эргийэ сылдьара кыаллыбат, сүүйтэриилээх. Утарар – чэпчэки эрээри, туох да сайдыыга тиэрдибэт. Былыргыбытын тутан олорор кыаллыа суоҕа көстөр. Политиктарбыт бары “норуот туһугар” диир буоллахтарына – норуот туһугар саҥа сахалыы идиэйэлэри, производствоны тоҕо оҥорон, тутан-хабан таһаарбаттарый?  Хас да сылга норуотун айаҕын иитэр, үлэлиир производствоны тоҕо толкуйдаабаттарый?  Тоҕо наар утарылаһарга  эрэ сахалар ананыахтаахтарый?!

Ити саҥа ылыллан эрэр үөрэх концепциятын өссө көрүөххэ, ырытыахха наада. Онно да бириэмэбит тиийиэ. Оттон аахпыт  учууталлар Россия атын омуктарын саба баттаан, төрөөбүт тылларын чаастарын аччатыахха наада диэн модьуйуу ханан да суох диэн этэллэр. “Татаардар барахсаттар” утардылар эрэ диэн кэннилэриттэн саппай уопсар туох көдьүүстээҕий?!

Татаар бизнес элитэтэ Сирияттан, Турцияттан сылтаан,  харчы кутуллар ханааллара быстан эрэриттэн ыксаан национальнай боппуруоһу күөртүүллэр. Ол иһин туох  баар федеральнай былаас сокуоннай көҕүлээһиннэрин барытын  утараллар, утарыахтара да турдаҕа. Харчы туһугар  национальнай боппуруоһу да көтөҕөргө уот бэлэмнэр. “Торгуйся” гыналлар. Бүттэ. Ис хоһооно ол.

Татаардар бу үйэҕэ диэри - Кириэмиллиин тапсар эрдэхтэринэ,  улаханнык саҥа таһааран “төрөөбүт тылларын” көмүскээбиттэрэ ханна да саараама иһиллибэт этэ. Хата, билигин кэлэн, национальнай боппуруоһу күөртүүргэ сахалары туһанаары гыммыттара алыһын!  Ол аайы биһиги дьоммут чохчойо-чохчойо сүүр да, сүүр... Кииристиннэр ээ бэйэлэрэ кыахтаах омуктар. Сахалар бу сэрииттэн сүтэрэрбит суох. Биһиги итэҕэлбит буолбатах, биһиги бизнеспит буолбатах. Сордоохтор хайа да бизнеспит суох. Ол сайдыыта суохпут эмиэ да абырыыр, сорох-сороҕор.

Хаһан эрэ казах блогера Россия олигархтарын омуктарынан ырытан суруйбута баара. Бастааҥҥы олигархтарга биир да нуучча суох. Еврейдэри кытары татаардар. Бэл, ТНТ ханаалыгар көстөр бэһиэлэй уолаттар күлэллэрин-салалларын быыһыгар: “Россияҕа нуучча олигархтара суохтар”, - диэн баран Абрамович курдуктар хаартыскаларын көрдөрөн салыбыратан ааспыттара. 

Татаардарга олигархтар  бааллар. Ону ааһан элбэхтэр.

Аны, ити Дагестан курдук 429 тыһ. киһилээх, сахалар саҕа ахсааннаах  быыкаай, сайдыыта суох  баҕайы республикаттан хантан итиччэ элбэх олигарх тахсан кэлбитэ буолла диэн муодаргыыбыт.  Бэҕэһээҥҥи тустууктар биир үтүө күн тиэрэ байан уһуктубуттар үһү! Сымыйа буоллаҕа дии. Ити  Сардаровтарын, Керимовтарын,  Магомедовтарын онтон да атыттарын – тас солотууларын хастаан көрдөххө  бары еврейдэр сыдьааннара. Ол иһин биир күн сир баайдаах активтары  атыылаһан ылар харчыланнахтара  эбээт. Уонна туохтарынан кыра-хара омуктан ити айылаах баай дьон биирдэ ыһыллан тахсыахтарай?

Саха сирин гааһа-ньиэбэ эмиэ биир күн ити дьон илиилэригэр баран турар. Туох да түргэн үлүгэрдик. Магомедовтары Афанасий Максимов Саха сиригэр  аҕалбыта диэн айдаараллар даҕаны, букатын сымыйа кэпсээн. Ол Афанасий,  биһиэхэ, сахаларга эрэ  оннук айылаах кыахтаах, баай-талым буолан көстөр. Анарааҥҥыларга баайынан-дуолунан, кыаҕынан хайдах да туруулаһар кыаҕа суох боростуой “дьиикэй тоҥус”.

Штыров нөҥүө Магомедовтаах киирэн  “Якутгазпрому” атыыласпыттара. Ол,  Саха республиката  сир баайдааҕын Максимов эрэ билэригэр дылы...  Аан дойду барыта билэр – тыытылла илик сир баайа биһиэхэ эрэ хаалбытын. Наадалаах буолан Штырову булан,  “кэпсэтэн” ол дьонуҥ таҕыстахтара. Максимов ити оонньууга таах тиһэх толук буолбута  ырылхайдык көстөр.

Аан дойдуну еврейдэр быдьаһа олороллор дииллэрэ кырдьыга оннук. Икки клан – Ротшилдьар уонна Рокфеллердар киирсиилэрэ бара турар диэн суруйаллар. Холобур, ити ньиэптээх Илиҥҥи дойдулары тоҕо америкалар ыһаллара биллэр – Ислам дойдулара былыр-былыргыттан Израили кытары өстөһөллөр. Онон еврейдэр кинилэр ньиэптэрин хайдах да хонтуруоллуур кыахтара суох. Онтон матаннар,  дьэ бу Россия еврейдэрин, еврей хааннаахтарын үбүлээн,  олигарх оҥортооннор ньиэби-гааһы атыылаһыннардахтара эбээт.

Саха сирин гааһа, ньиэбэ син биир ол былаанынан ылыллыбыт буолан тахсар. Ол онно Максимов, атын да сахалар  туох да быһаарар, кэпсэтэр оруоллара букатын суох. Кыра-хара омук кыра-хара  дьоно  буоллахпыт.  Субъект баһылыгынан - Штыровынан барыта ити дьыала быдан үөһэнэн оҥоһуллубутун туһунан сыалай кинигэ таҕыста. Оттон ити кинигэ автора төбөтүттэн ылан дуу, түһээн дуу итини суруйбатаҕа биллэр. Информацияны түүннэри билэ-көрө сытар уорганнар таһаартарбыттара сэрэйиллэр. Ол аата Штыров республикаттан “аҕата ыалдьан” президениттэн уурайан барбыт дьыалата буолбатах – кимэ-туга, кимниин куомуннаспыта биллэн барарга күһэлиннэҕэ.

Бу маннык улахан омуктар киирсиилэригэр  Максимов өҥөтө диэн тугуй? Кини өҥөтө – кыра норуотун санаатын бөҕөргөппүтүгэр сытар. Аан дойдуну талбыттарынан айбардыыр улахан омуктартан чаҕыйбакка, кинилэр диэтэх дьону утары барбытыгар сытар!  Дьэ, итинтэ баҕас олох хорсун  быһыы! Саха ньоҕой, оҕото өссө ньоҕой дииллэринии, тоҕус сылы быһа ньоҕойдоһон туран, тостубакка утарылаһа сылдьара хорсун быһыы буолла.  Ол иһин дьон-норуот Афанасийы сөбүлүүр. Ол кини “сиэбитэ-аһаабыта” , үлэлээбитэ дуу, үлэлээбэтэҕэ дуу олох оруолу оонньообот  – кини адьырҕа омуктардыын утарыласпыта ол кылаабынай кылаата. Онон бүттэ. 

Билигин сир баайын хостуурга кыттыһыан баҕарар  саха уолаттарыгар  Афанасий хорсун,  балабыай быһыыта элбэх санааны иҥэриэн сөп - төрөөбүт дойдуга ХАҺААЙЫН буоларга дьулуһууну.

***

Онон,  ити Иракка, Ливияҕа, Ираҥҥа, Афганистаҥҥа, Сирияҕа бара турар сэрии төрүөтэ - Саха сиригэр быһаччы сыһыаннааҕын умнумуохха наада. Ислам дойдулара бэйэлэрэ – “бензаколонкалаахтар”, еврейдэр - туспа. 

Саха сирин гааһын-ньиэбин чуҥнуу бастаан утаа туроктар эмиэ сыбыытаабыттара диэххэ сөп.

Холобур,  Дьокуускайга араас омуктар кэлэн оскуола аһар идэлэнэ сылдьыбыттара. Бу маннык дьаһаныы – бэйэ култууратын, сыаннаһын соҥнооһун,тэнитии буолар: сыыйа-баайа бэйэҥ култуураҕар оҕолору кыра саастарыттан чугаһатаҕын, иитэҕин. Били,  Орда кыаҕын нуучча наложницалара өһүлбүттэрэ дииллэринии, ким оҕоҕо чугас, ким оҕону иитэр – ол кэскили түстүүр. Оҕоҕо ханнык сыаннаһы иҥэрэҕин да оннук сыаннастаах киһи үүнэн тахсар.  Ол иһин омуктар оскуолаларга  харчы бөҕө куталлара, учууталлыы кэлэллэрэ.  Онтон эмискэ ити оскуолалар сабыллан хаалбыттара.

Туроктар “бырааттыы  түүр” омуктарыгар сахаларга эмиэ сыбыытаан бөҕө. Түүр түмсүүтэ, Курултай, конгресс дии-дии сүүрэкэлээбит, бөрө тириитэ иилинэ-иилинэ “Хаан тардыыта”  дии-дии сырыы бөҕөтө сылдьыбыт  дьоннордоохпут.  Саха-Анатолийскай колледж аһыллан саха уолаттарын ылан  үөрэппиттэрэ,  ыччаттарбытын Гази аатынан университекка Анкараҕа таспыттара.

Син биир АХШ Госдеп ньыматынан исламистар эмиэ үлэлэрин  - оҕоттон, ыччаттан саҕалаабыттара, биллэр дьону кытары “культурнай сибээс” олохтообуттара, предпринимателлэри кучуйбуттара, артыыстары ыҥырбыттара.  “Дом торговли” эргиэн киинин бастакы этээһигэр турецкай дубленка бөҕөтүн аҕалан симэн кэбиспиттэрэ уонна бэйэтин да сыанатааҕар чэпчэкитик атыылаабыттара. Тоҕо? Сүрүн сыалларын саптынаары.

Онтон көрдөхтөрө-иһиттэхтэрэ буолуо, сахалар сайдыыта, туох да политикаҕа, экономикаҕа дьайар кыахпыт  суоҕун уонна  төттөрү тыас хомуммуттара. Онтулара да эмиэ үчүгэй. Онно кыттыспыппыт буоллар, бу  сэриилэртэн сылтаан,  татаардар курдук хайыыбытыттан ылларыах этибит.

Үөрэхтээһин  салаатыгар бэрээдэктиир үлэ барыыта - эмиэ бу дойду идеологиятын бэрээдэктиир үлэ биир тиһигэ буолар.  Ити саҥа концепцияны “Аартык.ру”  экспертэргэ биэрэн ырыттаран, үөрэттэрэн көрүөҕэ. Шамаев этэрин курдук сатахха  туохтан “өлөрбүтүн” билиэхпит.

Кистэл буолбатах, Россия үөрэҕин таһыма  олус түстэ. Ыччаппыт билиитэ-көрүүтэ суоҕа киһини сөхтөрөр. Барыта проамериканскай акаарытыҥы аҥала оҕолору иитии бара турар. Дьиҥнээх олохтон тэйбит  халлааны таһыйа сылдьар үөрэхтээхпит.

Американскай үөрэхтээһин стандарта – потребителлэри иитии. Толкуйдуур, бэйэтин санаатын этинэр киһини ииппэт, көрүнньүгү сырсар киһини – шоумены иитэн таһаарар. Билигин учуутал да, оҕо да сертификат, диплом, кумааҕы туһугар үөрэтэр, үөрэнэр. Тоҕо диэтэххэ,  үөрэхтээһин систиэмэтэ бэйэтэ оннугу ирдиир.

"Сахатытыы" диибит да сахалыы тылбаастаммыт учебниктары ити айдаарар политиктар ылан көрүҥ эрэ. Бу саха оҕотун саха тылыттан тэйитии диверсиятын курдук оҥоһуллубут учебниктар.

Аныгы төрөппүт буолуохтааҕар, саастаах төрөппүт даҕаны өйдөөбөт  гына тылбаастаммыт учебниктар. Холобур: үһүөнньүк, остуолбук, бөгүүрэ, аһыыба, солунньах, чэрчил, тэҥнэһимии, төрдүөнньүк... Физикаҕа, геометрияҕа, химияҕа туох баарын айбыт ааптар бэйэтэ эрэ өйдөөн  эрдэҕэ. Оттон киһилии – үс муннук диэтэххэ тоҕо табыллыбатый? Бу маннык “–ынньыктыы” сылдьыбыт оҕо нууччалыы тылынан ЕГЭни хайдах туттарар? Барыта ЕГЭ түмүгүттэн олоҕо быһаарыллар буоллаҕына?  Хас оҕо ити кутталтан бэйэтин олоҕун быһынна?!

Тиһэҕэр маннык учебниктарынан үөрэммит саха оҕото нууччалыы да, сахалыы да билбэт биоробот буолан тахсар. Иван Шамаев үөрэх систиэмэтигэр хас сыл үлэлээтэ? Тоҕо бу сахалыы учебниктар тылбаастарыгар үлэлэспэтэ, санаатын эппэтэ? Аны ити утарбыт химиятын собуотун оннугар тоҕо бэйэ – саха дьоно толкуйдаабыт, үлэлиир кыахтаах “Базальт. Саҥа технологията” ТОР проегын, сир-буор аннынан  буолбакка,  аһаҕастык, дорҕоонноохтук кэмигэр өйөөбөтө? Егор Жирков проега ТОРга киирбэтэҕин эрэ кэннэ биирдэ кэлэн “наадалаах проект” диэн симиктик  эттэ?  Оттон баары баарынан, хара маҥнайгыттан албаһырбакка “Заречье” оннугар “Базальты” өйүөххэ диэн дьону хамсатыах этэ буоллаҕа.

Норуот көнө, ол эһиги эргитиилээх-урбатыылаах политическэй оонньуугутун өйдөөбөт. Көнөтүк, аһаҕастык этиэх этигит.  Билигин ол собуот да мэлигир, базальт да сыта суох. Икки куобаҕы сырсан биирин да туттарбатыгыт.

Саха норуота - дьадаҥы омук. Ити үөһэ ахтыллыбыт политиктар - Иван Шамаев да, Афанасий Максимов да бэйэлэрин оннуларын политика эйгэтигэр булан сылдьаллар. Сахалар саатар итинник эйгэҕэ,  бэйэ испитигэр, дьонноох  буолуоххайыҥ. Хайдах эргиччи туга да, кима да суох олоруохпутуй. Эһигини бары сыаналыыбыт,  билинэбит. Ол гынан баран наһаалаамаҥ! Дьон олоҕунан оонньуургутун тохтотуҥ, норуоккутун оннук-маннык угаайыга укпакка, арыый уһуну-киэҥи толкуйдааҥ, табаарыс  политиктар!

***

Aartyk.Ru

Комментарии 

#1
Толкуйдаах 19.12.2015 20:25
Уйбаан Самаайабы самнары санарар сыыЬа.
Хайа ба5арар омукка кини курдук дьон олус наада.
Нууччалыы эттэххэ, кини - индикатор, сигнализатор опасности.
Оннук устройстволар шахталарга, самолеттарга, аныгы массыыналарга энин булгу баар буолуохтаахтар.
Туох эмэ куттал суоЬуон себун эрдэттэн сибикилиир, тууйэр, таайар, турулуен тардар индикатордара суох омук алдьархай кэлбитин хойутаан ейдуур, бабат диир, соро5ор эстэр.
Троя5а оннук индикатордар бааллара - Кассандра уонна Лаокоон, олору истибэтэхтэрэ, саба санарбыттара, ол тумугэр Трояны сэриилээн ылан кул-кемер онорбуттара.
Ол Троя кэбин кэппэт туЬугар Самаайап курдук итинник хорсуннук туохтан дьаахханарын, туохтан сэрэнэрин этэр-тыынар, туруорсар киЬилээхпит - ол биЬиги омукка олус туЬалаа5ын ейдуе этибит...
#2
Жорже 19.12.2015 21:17
Молодцы. Наконец-то кто=то осмелился сказать им в лицо чего они творят. Народ за быдло держат. Кому надо, тот поймет.
#3
Охоноос 19.12.2015 21:22
Татаардары былыр-былыргытт ан киьи соччо итэгэйбэт омуга. Ыалдьыттата ыныран баран атарабыы гынар омуктар. Истиэп бииьин-ууьун утарыта туруортаан ас таьаарыммыт омук. Ол ебугэлэрин майгыта ханна барбыт уьуе.
#4
Учебниктар 19.12.2015 21:25
наьаа ынырыктар. Мин 1 кылааска үөрэнэр оҕом учебнигын омук тылын курдук ааҕабын.
#5
До5ор 19.12.2015 22:27
Туйаара Нутчина, айабыын, бу туох буоллун!!! Дьону куттаама эрэ! Ол "концепцияны" аахпата5ын дуо? Ону бэл РФ Общественнай палаатата "идиотизм" диэн сыаналаата.
Ким эрэ кигиитинэн суруйбутун, атыыламмытын натурально кесте сылдьар дии. Кыбыстыбаккын дуо? Харчыга биирдэ атыыланыахха сеп, потом не отмоешься!
#6
556 19.12.2015 22:36
!!!!
#7
Далбар 19.12.2015 22:37
Молодцы. Наьаалаабатынна р. Саамай сепке суруллубут ыстатыйа!
#8
Байбал 19.12.2015 22:40
ОП РФ эмиэ еврейдэр олорор тэрилтэлэрэ.
#9
Родитель 19.12.2015 23:35
Конечно написано правильно. Хватит пугать всеми информациями. Раньше говорили, что алмазы отбирают, республику укрупняют, завод строят, теперь еще и русским языком стали пугать. Читайте внимательно и с карандашом!! Дайте нормально учиться нашим детям. И руки прочь от аартык.ру. Кроме кто пишет? Опять пишут типа заказ. Что не нравится кому- то, то заказ! !?? Узбогойтесь!! Кому вы нужны, кроме только пиара!!
#10
Опс 19.12.2015 23:43
Правда глаза колет? Действительно Иван Иваныч перебор;-), пора остановится. Метод поменяйте. Дельный совет дали.
#11
мин 20.12.2015 00:43
брастыы гынын. ейдеебетум. ессе аагыам...
#12
Родительлаахха 20.12.2015 05:38
Сахалыы суруйууга сахалыы хардарбат эбиккит дии, эЬигини култууралаах, сайдыылаах, саха туЬугар ыалдьар дьон диэххэ сеп дуо?
#13
со5уруу 20.12.2015 07:50
"ТОлкуйдаах" олус с8пк8 суруйбут.Билинн и ыарахан кэмнэ биьи бары о5олордуун -о5онньортуун сурдээх сир-дойду балаьыанньатын адьас билэ-к8р8 олоруохтаахпыт, дирин,ник уонна ону тэн,э тургэнник толкуй баар буолуохтаах. Атыннык эттэххэ, кыра норуот буоламмыт, маннык уйэ5э политиканы билбэт-сэргээбэ т буолуу-непрости тельная роскошь.Билигин бэйэн бэйэ5ин, норуотун интэриэьин санаабатахха к8рб8т8хх8 ким да эн оннугар санаабат, олоххун, сиргин-уоккун, о5о5ун-уруугун харыстаабат кэмэ.Сан,ата суох бэйэни сэнээн сылдьыы чахчы табыллыбат турук.Адьас толкуйдаах дьоммутум 8йуу-сэргии сылдарбыт сёп уонна дьэ манна бэрт былдьаспакка,бэ йэбитин сэнэспэккэ биир тэн сомо5олоьуу буолуохтаах.Сок уоннары-быраапт ары уёрэтэн-билэн сылдьар олоруу буолуохтаах.
#14
сэмэй 20.12.2015 08:26
Аартыктар Саха дьонун сэнииллэр да эбит. Олох тыла суох ыкка холообуттар.
#15
Убайаан 20.12.2015 08:34
Киhини кырдьык да толкуйдатар матырыйаал. Шамаевка,Максим овка, татаардарга, туроктарга, еврейдэргэ биэриллибит сыанабыллары кытары соро5ун сепсеhуеххэ, соро5ун утарыахха то5оостоох. Физика, химия, алгебра ис хоhоонун туругун (величина, действие, конфигурация и тд. и тп.)сахалыы тылбаастыыр сыыhата ыйыллыбыта - уот харахха. Аартыктар маладьыастар. Куустээх ыстатыйа.
#16
НГ 20.12.2015 12:31
Шамаев маладьыас, оҕону иитэр, үөрэҕи салайар киһи барытын иһиттэн билэр. Сахалар мөлтөх омукпут, биир аҕай арыычча таһыччытык толкуйдуур киһилэрин сиргэ-буорга тэпсэллэр. Ити биир саха оҕото президент клиникатын кылаабнай хирурга буолбут ди. Ити уолу саха былааһа өйөөбүтэ эбитэ буоллар - дьиэлээн, үрдүк хамнастаан, дойдутугар кэлэн ырааппыт буолуо этэ, бэйэҕит ду аймахтаргыт ду эмтэнэн абыраммыт буолуо этигит. Ханна баарый? Дьаабы дьоҥҥут. Шамаев саамай сөпкө сэрэтэр. Киһи санаатын этиэхтээх, ону сөбүлэһиэххэ да сөп сөбүлэһимиэххэ да сөп. Куруук ас-таҥас эрэ иннигэр хамсанан олорбот буоллаҕа ди киһи, өйгүт-санааҕыт онно эрэ тиийэр да оччоҕо?
#17
тымныйда 20.12.2015 12:42
Физика, химия, алгебра терминнара международнай терминнар. Нууччалыы а5ыйах тылы Ломоносов са5ана а5ыс айдаанынан киллэрбиттэрэ. Уйбаан сыыhалаах да буолла5ына, кинини суон дугда-хахха курдук керебун
#18
Саха дьахтара 20.12.2015 13:14
ээ биьи туьата суох омуктарбыт. бу Шамаевы сепке утарбыккыт. Колонияга олоруохпун багарбаппын сылайдым ол эрэн саатар оголорум саха буолан буттуннэр диэн тумуккэ кэллим. биьиги туох да бырааппыт суох буолуохтаах Россияны иитэн аьатан олорорбутун ааьан есе доруобуйабытын толук ууруохтаахпыт имниин эстиэхтээхпит. сынньанын бээ5ит ыьыахтыы2 олонхолоон онолуйа олорун. Мин сирбин уларытарга сананным бииргэ уерэммиттэрим бары да оннук санааланан эрэллэр.
#19
Лиза 20.12.2015 14:40
бу ыстатыйаны олох уерэ5э суох хотонун таьыттан ырааппатах о5онньор суруйбутун курдук.
#20
Хэ 20.12.2015 14:54
Меккуьэн туьа суох. Кырдьыгы этиттэрии хаьан багарар еьургэстээх буолар. Ейдуур киьи ейдуе. Суох да суох. Аартыктарга хайгал!!!!
#21
сокол 20.12.2015 14:55
Туйаара барахсан сөрү сөпкө сөллөҥнөөбүт. Маладьыас. Дьэ, бу дьиҥнээх журналистика!
#22
cаха 20.12.2015 15:27
аартыктартан кэлэйдим, инньэ дии санаабатыгыт дуо?
#23
иван 20.12.2015 15:33
иван шамаев метить на должность главы республики.
собирая вокруг себя простой народ.
обычно такие дела кончаются плачевно!
#24
Харыйа 20.12.2015 15:46
Аартык олох надзорнай орган курдук. Правду-матку сирэйгэ сырбатан иһэр. Онтубут ыарыылаах. Чэ, лучше горькая правда, чем сладкая ложь.
#25
Мыына 20.12.2015 15:48
Ити Кремльга барбыт уол маладьыас. Манна ким эрэ миэстэтин сүүрбэччэ сылы быһа манаһыахтааҕар анараа баран кыаҕын көрдөрбүтэ олус бэрт. Хата итиннэ барбытын кэннэ өйүөххэ наада.
#26
сахабын 20.12.2015 16:34
Уйбаан Шамаев сөпкө этэр, тыл суох - омук суох. Тылбытын өлөрбөккө сайыннардахпыты на эрэ сахалар баар буолуохпут.
"Кыра-хара омук кыра-хара дьоно" - бу бүтүн омугу сэнээһин! Сахалыы суруйбут саха буолуо, хайалара бэйэтин сэнэнэ олороруй?
Ааптар аатын тоҕо суруйбата???
#27
Дьикти 20.12.2015 17:06
Уот харахха этиллибит. Сахалыы суруйбуккут сеп.
#28
Интернетчик 20.12.2015 17:45
Суруксут аатын ыйбатах эбит да, син күүстээх суруйуу тахсыбыт диэн сэргээтим.Утары Уйбаан дьэ кырдьык саарбах киһи буоллаҕа, доҕоор...
#29
Со5уруу 20.12.2015 17:59
Ити саха дьоно киэн сиргэ улэлээн, саханы саха дэтэн сырыттахтара.Бу диэн талааннарынан дойдубутун убаастатар буоллахтара. Инник дьону сэргээн, ёйёён сылдьыахха наада этэ: бу улугэр улахан конкуренциялаах сиргэ 8р8 тахсыы-учугэй уонна улахан дьыала.Атын омугу мээнэ онно-манна туруорбаттар- олус кимнээ5эр да урдук специалист буолла5ына эрэ аныыллар, дуоьунас биэрэллэр.Иннэ киин сиргэ улэлээн дойдутугар кёмётё да киэн-элбэх буолуо5а. Онтон ити москуоба постпредства5а улэлиир сорох сахалар дьэ кырдьык соччото суохтар, дьэ тёттёру киьи сэниэх тутталлар-хапта ллар, ньамайданаллар да диэххэ сёп. Сатаан да нуучалыы да сан,арбаттар, сахалыылара да мёлтёх курдук арай иьиттэххэ. Таьымнара намыьах. Дьэ ити баар-кыьыы. Иннэ дьэ сытыы, учёй культуралаах , нууччалыы-сахал ыы учёйдук санарар дьон улэлиэхтээхтэр этэ.Нуучча сиригэр сатаан учёйдук тылы билбэт киьини-дьэ кырдьык аанньа истибэттэр. Ёссё мээнэ лэбиргиир диэн адьас атын.Санааны, идеяны, уустук ёйдёбулу биэрэр буолууга дьэ дьаабылар.
#30
сахабын 20.12.2015 18:00
Уйбаан саарбах киһи буолбатах. Норуот туһугар туруорсар биир саха көстүбүтүн буоларын курдук самнаран/хоруот аан эрэҕит! Ньимийбит, утуйа олорор депутааттаргыты гар эрэлгит баһаам буолуо?!
#31
эмиэ саха 20.12.2015 18:26
Уйбаан учугэй киьи буолан баран кырдьык наьаалыыр. Хаарыллыбыта учугэй. Аныгыскыга толкуйдууругар кыах бэриллибит.
Табаарыьа Егор Жирковка утуену оноробун диэн тёттёру онордо. Ити биллэр. Тута базальты ёйуёххэ диэбитэ буоллар ордук хотуулаах буолуо этэ.
#32
Со5уруу 20.12.2015 18:36
Саха тыла эбэьээт сайда туруохтаах.Нууч ча тылын бары учёйдук билэр буолуохтаахпыт- билбэтэххинэ хайдах тэннэ быраапкын аахсан сылдьыаххыный.Д ьэ иннэ билбэтэххинэ кырдьык моральнай, психологическай баттааьыны сурдээ5ин тутталлар, кулуу-элэк оноро сатыыллар. Ити эмиэ уопсай культура5а киирсэр буолла5а элбэх атын-атын норуоттаах дойдуга олордохпут дии.Онно-манна тиийдэххэ сатаан санаа5ын, ТОЛКУЙГУН дьонно тиэрдибэт буолар хомойуох иьин мёлтёх дьыала буолар. Эдэр о5олор английскайы, кытай уонна да атын омук тылы уёрэтэллэрэ олус бэрт куустээх ёйёбул к8рсу8хтээх.Ити тыллар тэн,э бэйэбит саха тылбытын ёйуур-убаастыыр , киэн туттар сыалга элбэх улэ барыахтаах этэ. Онтон научнай терминнэр на латыни, инглиш, немецкэй буолбуттара исторически и научно олохтоох буолар буо. Ону уларытыы, по меньшей мере смешно.Нууччала р да тутталлар, атын омук да барыта туттар.Алгоритм ,синус-косинус диэни сан,аттаан айааьын сыыьа буолла5а.
#33
Дьээдьэ 20.12.2015 18:44
Манна эмиэ сплетнялыы киирбит ди Жоржетта кыыс! Оо, тутан ылбыт киhи баар ини кэдэйэ сытыйбыты,..
#34
Со5уруу 20.12.2015 18:54
Сахалыы термин саха сиригэр туох эрэ научнай, геологическай ёйдёбул астахха-дьэ онно киирсиэх тустаахпыт, сахалыы аакка. Онон дьэ бары туттууларыгар киирэр-барар буолла5а, аан-дойдуга...
#35
Саха уола 20.12.2015 18:56
Иван Шамаев прав. РФ федерация.Респу блики имеют право сказать своё мнение.Времена империи прошли, нечего бояться с каждого кустика.
#36
Химок 20.12.2015 21:02
Шамаев туох да кэскилээги онорбот,толкуйд аабат киьи.Тура тура былааьы кириитикэлиир,д ьону куттуур.АЛРОСАн ы мин приватизациялап патагым диир сурахтаага,отто н ол Магомедовы того кыайбата?Ол улугэр былаас итэгэьин ситэрэр аналлаах буоллагына.Попу лизм,авантюризм буолбатагына.Оо ,кини курдук баьылыктамматах киьи!
#37
Со5уруу 20.12.2015 21:02
Ону маны аа5ын, к8рун-истин, ёйгутун сюргютюн, адьас утуйа сылдьар кудуккут дии. Сорох-сорохтор тугу да билбэккэ эрэ мээнэ-мээнэ болдьуолууллары н эрэ билэллэр, лабанхалыыллар. Сири инник кыраттан са5алаан кэлин сото саайан ылаллара аан дайды историятыгар баар суол.Билигин инник истээх ьокуон табылынна5ына, аныгыс ьокуон быдан атын ис-хоьоонноох ылыахтара турда5а.Хата оннугу аа5ын, ёрэтин.Гугл в помощь
#38
12345 20.12.2015 21:13
Со5уруу, кыйа-хайа саха элэйдях ьокуон сатаан ёряте до?
#39
ЙцуКен 20.12.2015 22:19
Иван Иванович официальнай политик буолан, Ил Тумэн депутата статустанан дьэ онон-манан уе5уллэн эрдэ5э. Ити баар - политика грязное дело диэннэрэ. Депутат буолбакка сылдьааран ону-маны барытын гынааччы, тэрийээччи да маннык уе5уллубутун ейдеебеппун. Придется терпеть лавры депутата.
#40
Дьин саха 20.12.2015 22:40
Туйаара, бу маны "ырыппыта" буолуон иннигэр мун саатар ол концепцияны аа5ан керуеххун.
Ис натура5ын дьэ кердербуккун. "Э5эрдэлиибит".
#41
Саха дьахтара 20.12.2015 22:44
Критика - двигатель прогресса. тойотторбут критиканы ылыммат буоланнар енуйбэппит. лох - это судьба дии2 олордохпут хайдыбыт харыытабытыгар. ... этэбин дии саха буолан буппут кене, ким былааьы себулуур хаалыа ким ыччатын кэскилин туьугар тэскилиэ.... этиьэн бутун хаалааччы хаалын, бараачы барын
#42
ЙцуКен 21.12.2015 00:07
Иван Иванович туох да тойон буолбатах, кеннеру общественник депутат ээ. Хамнас ылбат. Саатар ону ейдеебеттеруттэ н киьи эрэ хомойор. Туохха да наадата суох мандаатын тутан баран сылдьар буолла5а дии, хайыа5ай. Улуу дьоннор Михаил Алексеев уонна Дмитрий Коркин туох да мандата суох политика бе5е онорбуттара, олорго тиийэр дьоммут суохтара киьини хомотор.
#43
саха2 21.12.2015 00:12
Дьин саха5а - ырытыахпыт диэбит дии. ырытыа5а да5аны). куутэбит.ол эрэн сразу ол концепцияны туруорун эрэ. илэ хара5ынан керен туох ааттаахха былдьатан эрэбитин биьиги да керуеххэ).
#44
о-оо 21.12.2015 00:19
Шамаевцы Гуруларын кириитикалатан хаьыы-ыьыы беге дуу:)).Да не сотворите себе Идола(Кумира, Гуру и пр...). На счет учебников полностью поддерживаю автора!!!
#45
дагестан 21.12.2015 00:23
3 миллион киЬи олорор республиката. Ону таЬынан Дагестан тас сирдэригэр 700 тыь. дагестанец баар. Ити хантан ылан Аартыктар 429 тыь. дииллэрий? Дьону соруйан буккуйаллар дуу, биитэр таЬымнара чычааЬа бэрт дуу?
#46
Вот истина: 21.12.2015 00:29
Татаар бизнес элитэтэ Сирияттан, Турцияттан сылтаан, харчы кутуллар ханааллара быстан эрэриттэн ыксаан национальнай боппуруоһу күөртүүллэр. Ол иһин туох баар федеральнай былаас сокуоннай көҕүлээһиннэрин барытын утараллар, утарыахтара да турдаҕа. Харчы туһугар национальнай боппуруоһу да көтөҕөргө уот бэлэмнэр. “Торгуйся” гыналлар. Бүттэ. Ис хоһооно ол.

Источник: aartyk.ru . Угаайыга киллэрэр элбэх ахсааннаах, сайдыылаах, баай омугу сахалар сырсан тугу да туьамматтар. Сделают крайними. Ейдеехтук киирсиэххэ наада а не тупо в лоб идти.
#47
HI 21.12.2015 00:44
Гугл в помощь. В Дагестане, как таковых одной национальности нет. В самой многонациональн ой республике проживает меньше 3 млн людей, все они там малочисленные народы: аварцы, агулы, азербайджанцы, даргинцы, кумыки, лакцы, лезгины, таты, табасараны, ногайцы, рутульцы и так далее. Магомедов "типа" аварец.Их численность чуть больше 800 тыс.человек. Все равно а5ыйах ахсааннаах омук.
#48
Читатель 21.12.2015 00:47
В Дагестане нет титульного народа. Бары маалайдар).
#49
ээ 21.12.2015 11:49
Дьону утары туруортуур, айдаааны куертуур информационнай средстволары сэрэтэр, сабар сокуон баар дуо? Или оннук сокуон баар оноруохха
#50
Тим 21.12.2015 17:21
Аартыктар уже задание ылбыттар дуу уоьэттэн. харчы сыта суох бого буо. КЫТААТ ИВАН ИВАНОВИЧ! ол аата сопко баран иьэгин! уйаларыгар уу киирбит. бэйэ5ит киьигитин бэйэ5ит тутун диэтэхтэрэ
#51
Кстати 21.12.2015 18:00
Улуутумсуйаргын сиэри таьынан утарсыыгын тохтот Утарсыык-харсыы к Уйбаан.
#52
Крокодилло 21.12.2015 18:29
Ээ Самаайап саарбах киһи. Но итинник саарбахтар да наадалар бүгүҥҥү күҥҥэ. За неимением других. В безрыбьи и рак рыба.
#53
бээди 21.12.2015 20:59
шамаев сөпкө сэрэнэр.хаһааҥҥ а диэри куттас куобах оруолун онньуубут.бэйэ бэйэбитин сиэһэбит.кими да өйөөбөппүт.ол иһин биир да аахсар кыахтаах олигархпыт суох.сиэн суулларан иһэбит.онно өйбүт киирэр.бу ыстатыйа ааптарын курдук.саатар шамаевы тыытымаҥ.
#54
Такие вот дела 21.12.2015 23:56
Автор суруйбута - барыта сеп. Саха омуга кыра-хара, быстар дьаданы, бэйэтин оло5ун бэйэтэ быьаарбат эрээри улуутумсуйан улахан омуктар оонньууларыгар буккуста5ына бастакыннан пострадайдыыра биллэр. Шамаев деятельноьа, саха норуотун туьугар диэн увереннайгыт дуо? Кини политиканнан дьарыктаммыта ыраатта да, норуотун оло5о тупсарыгар тугу онордо?
#55
Ньукуус 22.12.2015 03:22
Медведев уна илиитэ Дворкович кэргэнэ Дагестанка красавицата норуотугар элбэхтик туhалаата быhыылаах.Магом едов Дворкович Штыров биир хамаанда буолла5а.
#56
Саха дьахтара 22.12.2015 10:01
бу глобализация уйэтигэр тугун эмиэ сахалыы учебнигай? физикага "тардыьыы кууьун бул" диэбит курдук задача боппуруостара бааллара.... Колонияга оголоргутун сахалыы санарда2 олонхолото2 олорун бэрт буолуоххут.... мин биири ейдеебеппун того киьи бэйэтин быраабын кемускуурэ кенулун куемчулууру утарара суергулэнэрин сэмэлэнэрин.... Билинни уйэгэ ким мелтех ким санарбат - тэпсилгэннэ сылдьар, ата5астанар. туоттаах омч (теттеру аах) буоларгытын астынагытый ессе онон киэн туттагытый
#57
кырдьа5ас 22.12.2015 12:51
Стокгольмский синдром диэн маннык ыстатыйалары этэн эрдэхтэрэ.
Кенетунэн эттэххэ татардарын килиэккэ5э хаайыллыбыт хаар барса буоллахтара, биьиги инкубатор куурусса5а кубулуйан бутэн эрэр хотой курдукпут.
#58
опыт 22.12.2015 13:47
если на пути есть препятствия из людей, которые тебе мешают, значит, ты идешь правильной дорогой! Так что господин Шамаев вы на правильном пути!
#59
Sudurgu 22.12.2015 22:36
Дьэ дьикти дьуьуйуу. Барытыгар Самаайап буруйдаах. Оччого Уйбаан Самаайабын улуу киьи эбит. Сахалар саха буола сатыылларыттан сагалаан ТОР боппуруостарын базальт дьыалата табыллыбатагар эмиэ Самаайап. Дьицинэн Уйбаан Самаайан курдук киьи баарынан биьиги дьицнээх Саха Сирин дьоно киэн эрэ туттуохтаахпыт. Суута сокуона суох баар конституцияны дойду республика киэннэрин тутуспакка ацардастыы айбардааьыны утарыыны соготох Уйбаан Самаайап эрэ утарар буоллагына инникитэ кэскилэ суох омук буоларбытын кердерер. Бу сурук бука Самаайаптан дьону тэйитиэхтээгэр кинини ейееччулэри бука элбэтэрэ буолуо дии саныыбын. Онон суруйааччы сакааьын сыалын толорбото теттерутун оцордо. Баьаагырдыаххыт ын багарар буоллахтарына арыый киэц согус эрудициялаах сытыы согус суруктаах киьиэхэ сакаастыах тустаахтар. Ол гынан баран дьицнээх саха дьоно бука сакааьынан дьону баьаагырдыбатта ра буолуо.
#60
со5уруу 22.12.2015 22:41
Ити глобализацияны сыыьа ёйдююр дьон баар эбит дии...онтон ити иьин сютюмээри анньыьа сатыыр буоллахпыт дии ким тугу сатыырынан, ким туох талаанынан:омуг у омук дэтээри. Ол иьин да... саатар мэьэйдээбэтэххи тинэ улахан кёмё буолсу...диэх курдук
#61
дьиҥ олохтоох 22.12.2015 23:18
оттон ити сымыйа мөккүөр дуорааныгар сэниэлээх баай дьон кыргыттара - уолаттара бары омук диэкки хайыһан олороллор, эр-ойох буолан омук сиригэр олороллорун киэн тутта кэпсээн суруйаллар... дьэ ону ырытан көрүҥ, кинилэргэ төрөөбүт төрүт култууралара, тыллара, сиэрдэрэ-туомна ра интириэһиргэтэр дуо? суох. хайдах курдук бэйэлэрэ эрэ үчүгэйдик олороллоругар наадыйаллар...м ин биир оннук оҕону билэбин, саха сиригэр икки үрдүк үөрэҕи ылан баран 50 омук сирин кэрийдим диэн киһиргиирэ, кэмниэ кэнэҕэс омук киһитигэр кэргэн тахсан омук сиригэр олорор...хантан хаччыланан? аҕата-ийэтэ баайдар, саха олигархтара, кистэлэҥ, таайдахха оннук дьон үптэрин тас дойдуга күрэтэр ньымалара ини..дьэ диэ, саха нац.гимназиятын , рфмш да бүтэрбиттэр бааллар, английскайдыы уу курдук саҥараллар, тоҕо диэтэххэ букатын кыра эрдэхтэриттэн сылга иккитэ омук сиригэр илдьэн омуктуу өй-санаа иҥэрбит оҕолоро.только там станешь человеком типа ...
#62
Рената 23.12.2015 00:59
Баар суох киһибитин И.И. Шамаевы бу сайтка хараардан суруйбуттарытта н олуһун диэн хомойдум. Туйаараны патриот буолуо дии саныырым.
#63
Марика 23.12.2015 14:09
Автор бэйэтин бэйэтэ утарар санаалардаах. Максимов утарсан хотой үһү, Шамаев утарсан омугун умса уурар үһү. Татаардары холобур оҥостор туохда куһаҕана суох ини. Иван Шамаев аныгы үйэ саамай чиэһинэй киһитэ, патриот. Саха үөрэхтэммит дьоно бары кулуттуу өйдөөхтөр, киһи хомойор. Саҥата суох үүрүллэ сылдьар кулут буоларга ыҥыраллар дии. Иван Иванович маладьыас, дьиҥнээх саха. Маргинал омук буолбатарбыт сөп этэ.
#64
со5уруу 23.12.2015 18:02
Ханнык да омукка буккаастаах ыал баар буолар, ону онтон сатаан боппот буолла5ын дии, хомойуох иьин. Итинник балаьыанньа икки эрэ ёрюттээх.Эбэтэр бэйэ омук диэки тардабыт, эбэтэр ё5эбит-мё5ёбут, тэйитэбит.Костр уктивнай-дестру ктивнай сыьыан. Ючёй кыыс кэргэннэрэ саха омук культуратыгар интэриэстээх буолаллара олоххо баар суол.Юрдюк ёэрэхтээх дьоннорбут атын омук сиригэр да бардаллар, кыахтарынан бэйэ омукка кёмёлёьёллёр дии саныыбын, саха омугу-саха дэтэллэр.Уолатт ар атын омугу ылаллара дьэ соччото суох суол.Кэргэннэри н диэки бараллар.Ону да боппот буолла5ын-сюрэх тэригэр киирэн алдьаппат буолла5ын.Кыра эрэ эрдэхтэриттэн ёрэтии, ёйдёбюл биэрэр эрэ кыахтаахпыт.
#65
саха уола 28.12.2015 00:45
Уйбаан Уйбааныбыс айдаарара саамай сеп, ИЛ ДАРХАММЫТ, Депутаттарбыт курдук куруук Москва дьайыыта бэрт да бэрт дии олордохпутуна эстэбит. Эьиги туох да диэн утарбаккыт, ол иьин араас сокуоннары ылабыт дииллэр дии, Кремль. Дуоьунас туьугар ньимиликээн буолан олороллор, этиэхтээх дьоннорбут, ол оннугар ити Шамаев амбразура5а туьэр, ол хай5аныах эрэ тустаах.
#66
марика 28.12.2015 13:51
Сепке этэ5ин, саха уола. Шамаев курдук дьон элбээтэллэр абыраныа этибит буолла5а. Таах ээ5и эрэ кытта уурбут хоту суурэ сылдьар бэйэтин туЬатыгар сылдьар депутат-чиновни ктар туохха наадаларый?
#67
омуннаабат 04.01.2016 17:52
Уйбаан Уйбаанабыс со5отох "норуот" дьокутаата, ону инник холуннаран суруйар табыгaha суох, "сакаас" диэн бу буолла5а. Төрдүс былаас үлэтэ. Ил Түмэн мунньа5ын түмүктэрин ылан көрүн, норуот утары сокуоннары со5отох утарааччы Самаайап. Дьиңнээх саха саарына!
#68
Лукетрин 05.01.2016 23:47
Бу суругу бэрт информациялаах согус киьи суруйбут гынан баран, того эрэ республика тойотторуттан или норуотуттан куттанар киьи суруйбут. Кини урут былааска улэлээбит дуу, или наоборот билигин улэлии олорор киьи.Норуот маннык дьону себулээбэт, куттас, мелтех ертун кердерер. Билигицци кэмцэ Иван Шамаев курдук норуотун туьугар дууьатынан, ейунэн туруулаьар, кырдьыксыт, Туохтан да толлон турбакка сыыьа да таба да буоллун хайдах саныырынан дойдутун дьонугар санаатын тиэрдэр киьи наада. Эн курдук кутаннан, сыьан сытан суруйар дьону,

киьи эрэммэт, итэгэйбэт. Биьиги борустуой дьон, хаьан багарар Иван Шамаев курдук дьону быдан ордоробут. Кини сыыьар да буоллагына, элбэх киьини толкуйдатар, уьугуннарар, онтон ырытыллан,дьиц чахчы кырдьык тахсар. Кини ким да кэннигэр саспат, дьицнээх туруулаьааччы, кырдьык иьин охсуьааччы буолар.
#69
омоллоон 07.01.2016 12:32
шамаевкыт уорганнар улэьиттэрэ буолбута быданнаата
#70
Salvatore 17.12.2020 06:42
My web page спрей от блох для кошек: http://zoo-raduga.ru
#71
Сылык 02.08.2023 21:23
Аҕыйахпыт да аҕыйахпыт, кырабыт да кырабыт диибит да ол туһугар үлэни оруннаахтык ыытарбыт буоллар бу проблемаларбыт 80% бэйэлэрэ быһаарыллыахтар а этэ. Ол туһугар холобур кэнкириэт сыыппаралаах сорук туруоран, холобур 2 сыл иһигэр мөлүйүөн ахсааннаах буолуохха диэн үлэ ыытарбыт буоллар ол туһалаах буолуо этэ.

Добавить комментарий

Защитный код
Обновить

Aartyk.ru