Интервью ис хоһооно сахалары исламҥа пропагандалааһын:

“Ислам  спасет от деградации? 

- Чем привлекает ислам? 

- Ислам имеет идеологическое значение. Возьмем тюркские народы, которые не приняли ислам - алтайцев, тувинцев, хакасов. Эти народы не смогли перешагнуть миллионный порог населения. У них такие же проблемы, что и у нас, якутов, - пьянка, преступность, смертность. Они, по сути, как и мы, не нация, а аборигены. А посмотрите на такие тюркские народы, как казахи, киргизы, туркмены - они перешагнули десятимиллионный барьер! 

- То есть ислам нужен для оздоровления нации? 

- Да, посмотрите на девушек саха. Мы, бывает, по ночам таксуем и постоянно видим на улицах вдребезги пьяных девушек-якуток. Нас это удручает. А приезжие, причем не только мусульмане, говорят, что наши девушки развратницы. Слишком уж свободно ведут себя. А ведь алкоголь подрывает генофонд. Мы обижаемся, конечно, но сказать что-то в ответ не можем, потому что так оно и есть. Посмотрите на наших студентов - не скажешь, что они в университете учатся. Скорее всего, какие-то ПТУ-шники. Другой пример: встречаешь в Новосибирске в порту якута, а он с ходу спрашивает: "Че, первокурсник?" Я говорю ему: "Извини, сперва "здравствуй" скажи, земляк же все-таки". А у мусульман все по-другому, все по этикету: "Здравствуй, как дела", затем в гости приглашают. И друг другу всегда помогают. 

- По-вашему, народ переживает деградацию? 

- Да, происходит жесткая деградация на всех уровнях. Я не понимаю: допустим, сидит в деревне мужик-якут, попивает себе чай, а его дочка в городе по дискотекам, кабакам с кем попало шляется. Если бы у меня была дочь, я бы контролировал ее: куда, с кем идет. Потому что речь идет о будущем нации. 

«Ислам для саха - выход из коллапса» 

- То есть религия - это не только вера, но и какие-то нормы поведения? 

- Да, ислам - это не только религия, это образ жизни. Он охватывает каждый миг твоей жизни. Какой рукой есть, с какой ноги надевать обувь - все регулируется. Не обязательно, но желательно. Нас дисциплинирует пятикратная молитва. Она помогает собраться с мыслями, имеет оздоровляющий эффект. Много от нее пользы. Для якутов ислам - выход из коллапса, в котором находится народ. Это спасет нас от вымирания. 

- Что вы будете делать, чтобы привлечь народ в свои ряды? 

- Мы должны своим примером показать, что ислам - это благо. Народ должен видеть пользу религии через людей. Польза очевидна - это здоровый образ жизни и воздержание от преступных намерений. Что бы ни говорили, в мусульманских регионах традиционно низкий уровень бытовой преступности - пьянства, убийств, краж. Например, в Ингушетии алкогольных отравлений не наблюдается. В Республике Йемен краж нет, в арабских странах почти нет преступности. К сожалению, у нас не так: в Якутске после семи часов человек - уже потенциальная жертва. А все потому, что у народа нет духовного, морального стержня. Допустим, ребята кого-нибудь побьют, ограбят и только в отделении милиции раскаиваются: что мы сделали? И вспоминают о родителях”.

 

***

Баҕа баҕатыгар, чоху чохутугар.  

Ислам итэҕэлинэн сирэйдэнэн, дьону саарбах, экстремискэй тэриллиилэргэ кучуйуу, өйү сүүйүү биһиэхэ сахаларга эрэ буолбакка, аан дойду үрдүнэн бара турар хамсааһын. Вербовкалааһын  технологията  чочуйуллан, интернетинэн, социальнай ситимнэринэн (ордук “ВКонтакте” ситимҥэ)  тарҕанар.

Поликарпов, алҕаһаабат буоллахпына,  саха улууһугар, саха дэриэбинэтигэр үөскээбит киһи. Хаһан эрэ “Кыымҥа” эмиэ итинник хабааннаах интервью биэрэн турардаах. “Ол”  Поликарпов буоллаҕына.

Сахалар, алтаайдар, хакаастар хаһан да - аны да, былыр да,  мөлүйүөнүнэн ахсааны куоһарбатах кыра омуктар. Казахстан  уопсай нэһилиэнньэтин ахсаана бу аҕыйах сыллааҕыта эрэ өрө таҕыста. 17 мөл. олохтоохтон кинилэр 60-65 бырыһыана  казахтар ылаллар, атыттара атын омуктар. Демография эбиллиитэ  итэҕэлтэн эрэ тутулуга суох,  бу манна уопсай дойду социальнай-экономическэй  сайдыыта сүрүн оруолу ылар. Оттон Казахстан уопсай экономикатын сайдыытынан урукку ССРС дойдуларыттан таһы быһа сайынна.

Манан диэн эттэххэ, официальнай статистиканы ылан көрөр эбит буоллахха,  казахтар радикальнай исламы тутуспаттар. 70 бырыһыан нэһилиэнньэтэ  ортоһуор ислам итэҕэллээх, атыттара христианнар, атеистар.

Киргизтэр аан дойдуга сабаҕалаан ааҕыынан 4,5 мөл. дэнэллэр. Ити Поликарпов этэринии, ханан да уонча мөлүйүөнү куоһарар ахсааннара суох. Киргизтэр государственностара  2000 сыл историялаах, былыргы, кырдьаҕас, туспа государство тэринэ сылдьыбы улуу историялаах норуот. Киргизтэр былыр-былыргыттан, ыаллыы сытар түүр государстволарыгар  тэҥнээтэххэ, исламы кэлин уонна орто көрүҥүн ылыммыт омук. Ол иннинэ Улуу Кырдал итэҕэлин – Тенгрианствоны тутуһаллара. Хата, бу кэлин радикальнай исламҥа охтон эрэллэрэ, ИГил боевиктара, террористара баар буолбуттарын интернет ситимэ тарҕатар.  Ол үчүгэй олохтон буолбатах, киргизтэр дойдуларын ыһан баран сири-сикисинэн тарҕаннылар. Ханна ыһыллыы-тоҕуллуу буолла да, онно араас экстремискэй итэҕэллэр киирэллэр.

Үгэс курдук мусульманскай итэҕэли күүскэ тутуһар Кавказ омуктара ахсааннарынан элбэхтэрэ суох.  Дагестаҥҥа  “дагестан”  диэн омук букатын суох, хас да кыра омуктар уопсай ааттара  (авардар, агуллар, даргиннар, кумыктар о.д.а.). Чеченнэр кэлиҥҥи Кавказ сэриитин иннинээҕи биэрэпиһинэн 1979 с. -  700 тыһ. этилэр,  онтон сэрии кэнниттэн 1,5 мөл. буолбуттар дииллэр даҕаны, бу сыыппараны саарбахтыыр дьон элбэх. Тоҕо диэтэххэ, Чечня Россияттан киһитин ахсаанынан харчынан көмө ылар, онон кыратык статистиканы уларытыахтарын да сөп дииллэр.

“Ислам итэҕэллээхтэр испэттэр-аһаабаттар, өлөрбөттөр-өһөрбөттөр” диэн Поликарпов эппит. Россияҕа үлэ миграннарын өттүттэн буруй оҥоһуллара улаатан иһэр. Аан дойдуну ылан көрүҥ – саамай  сэриини тоҕо тардар, буруйа суох дьону буомбанан эһэр кимнээҕий? Кинилэр итэҕэллэрин билиммэт дьону “кыылынан” ааттыыр кимнээҕий? Буруйа суох оҕону-дьахтары, кыраны-кыамматы ытыалыыр кимнээҕий?  Күрүлүүр күнүс быһа эфиргэ киһи хабарҕатын быһаҕынан хай сотор кимнээҕий?

***

Хайдах дьон вербовкаҕа ылларымтыаларый?

18-35 саастарыгар диэри бэйэлэрин булбатах, соҕотохсуйбут, чуҥкуйбут дууһалар. Наар интернеккэ, социальнай ситимнэргэ олорор дьон. Хаһан да олоххун, кыһалҕаҕын, дьиэ кэргэҥҥин социальнай ситимҥэ ыһа-тоҕо кэпсиэ суохтааххын диэн специалистэр сэрэтэллэр. Вербовщиктар сүрдээх психологтар. Ким ханан уйан миэстэтэ баарын булан онон киирэллэр.

“ Экстремальнай итэҕэли” пропагандалыыр дьон атын омук дьонун, ордук дьахталларын бэйэлэригэр тардан эбэтэр хабалаҕа ылаллар (өйүнэн, эбэтэр этинэн-сиининэн), эбэтэр террорист, смертник оҥороллор. Атын итэҕэллээҕи дуу, итэҕэйбэти дуу сүөһү курдук көрөр дьон, кыра ычалаахтары үнтү өйдөрүн-санааларын ытыйан баран,  террорист оҥортууллара хара баһаам холобурдаах. Бэл, оскуола оҕолорун боевиктарга ойох гынан ыҥыраллар, үнтү тэптэриигэ угуйаллар.

Итинник “поликарповтар”  үтүөнү оҥоробут, омукпутун быыһыыбыт дии саныыллара буолаахтыа уонна ис сүрэхтэриттэн итэҕэйэллэрэ  буолаахтыа.

Баҕа баҕатыгар, чоху чохутугар. Баҕа чохуну хаһан да бэйэтин тэҥнээҕинэн билиниэ суоҕа. Онон эҥин араас буолбакка, сүгүн, бэйэбит төрүт итэҕэлбитин, киһилии сиэрбитин сөргүтэн,  өбүгэлэрбит курдук Киҥкиниир киэҥ халлааҥҥа, сир Ийэ иччитигэр, айылҕа күүһүгэр сүгүрүйүөҕүҥ.

***

Марина ПОТАПОВА,

Дьокуускай к.